Giáo dục thời đại 4.0: Cần sự liên minh

(STEM là chữ viết tắt tiếng Anh của bốn từ Science – Khoa học, Technology – Công nghệ, Engineering – Kỹ thuật và Math – Toán học).

Cha mẹ, thầy cô và các nhà hoạch định chính sách cần có sự liên minh tạo thế kiềng 3 chân vững chắc mới có thể mang đến nền tảng giáo dục tốt cho con em. Yêu cầu cơ bản này hiện đang trở nên ngày càng bức thiết do các thử thách mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra.

Theo McKinsey Global Institute – Viện nghiên cứu toàn cầu thuộc Tập đoàn tư vấn chiến lược hàng đầu thế giới – vào năm 2030, máy tính sẽ thay thế 60% công việc hiện tại, tức trên 800 triệu người sẽ mất việc. Trước thực tế khoa học công nghệ sẽ là lĩnh vực trọng yếu, giáo dục STEM đang được nhiều quốc gia xem là quyết sách giáo dục hàng đầu.

2

Xu hướng STEM trên thế giới

Để chuẩn bị tốt nhất cho con em nước Mỹ năm 2030, từ năm 2009, Tổng thống Barack Obama đã ký chi trả 700 triệu USD để đào tạo 100.000 giáo viên STEM. Đến năm cuối cùng của nhiệm kỳ – 2016 – ông tiếp tục đưa sáng kiến Computer Science for All để phục vụ mục tiêu tương tự với ngân sách được nâng lên 4 tỷ USD. Không riêng Tổng thống Obama, tỷ phú Bill Gates cũng khẳng định: Nếu không đầu tư vào STEM, Mỹ sẽ mất vai trò cường quốc.

Tại một quốc gia nhỏ bé khác – Estonia – vùng đất chỉ mới khai sinh sau sự tan rã của Liên Xô năm 1991 với diện tích nhỏ hơn Tây Nguyên của Việt Nam, chính quyền đã sớm áp dụng phương pháp giáo dục STEM từ cấp mẫu giáo.

Kết quả là hiện nay, 100% người dân Estonia đã bầu cử và khai thuế online. 100% trường học Estonia được trang bị máy tính và mạng internet. Tất cả công dân được quyền truy cập vào thư viện quốc gia tại bất kỳ đâu. Phụ nữ Estonia đứng đầu thế giới về tỷ lệ có bằng đại học. Ấn tượng nhất, vượt trên hàng loạt cường quốc láng giềng ở châu Âu, Estonia chiếm lĩnh vị trí thứ 7 thế giới về phát triển khoa học kỹ thuật. Thành tựu của đất nước chỉ vỏn vẹn 1 triệu dân này được lý giải là “quả ngọt” của quyết sách áp dụng STEM vào trường học.

Từ thành công của các quốc gia tiên phong, STEM đã được chứng minh là phương pháp giáo dục hiện đại giúp trẻ nuôi dưỡng sự hào hứng khám phá, rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề, hợp tác nhóm. STEM đặt trẻ vào vai trò một nhà phát minh, động viên trẻ tự hào về những “công trình nghiên cứu” của mình để tự tin chia sẻ, thuyết trình trước đám đông.

Đội STEAM WASS 06, một trong bốn đại diện Việt Nam thi đấu chung kết quốc tế cuộc thi First Lego League tại Mỹ, tự tin thuyết trình dự án trước đám đông

Ngoài ra, nhờ cách học tích hợp, trẻ biết cách chủ động liên hệ kiến thức được học với sự vật hiện tượng ngoài đời thực. Tất cả lý giải kết quả thống kê của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, rằng những trẻ học theo phương pháp STEM khi lớn lên đi làm thường có thu nhập cao hơn, mặc dù không làm trong cách lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, toán học hay công nghệ.

Mặc dù Việt Nam đã đi chậm hơn thế giới 10-15 năm trong ứng dụng giáo dục STEM – theo anh Lê Đình Hiếu (Chuyên gia nghiên cứu giáo dục UNESCO) – nhưng chậm còn hơn không. Nhìn ở góc độ tích cực hơn, anh Hiếu nhận định, rằng bắt đầu ở giai đoạn này, Việt Nam có thể tận dụng lợi thế “đứng trên vai người khổng lồ” khi các giáo trình STEM trên thế giới đã hoàn thiện và sẵn có.

Nguồn: Dantri.com